In Bruchterveld worden 3 vormen avondmaal gecombineerd tijdens één dienst. ‘Het versterkt de saamhorigheid.’
Ds Rineke van Doorn-van den Berg vertelt: ‘Mijn gemeente heeft het afgelopen jaar gesproken over het avondmaal omdat ze vastliep in de liturgische vorm. ’s Morgens vierde ze lopend avondmaal waarbij enkele mensen ook vooraan gingen zitten en het avondmaal zittend ontvingen. ’s Avonds vierde ze avondmaal aan tafel. Deze avondvieringen werden steeds minder bezocht.
Trektocht
In plaats van de avonddiensten af te schaffen en daarmee het avondmaal aan tafel is de kerkenraad samen met de gemeente een gezamenlijke trektocht aangegaan om te spreken over het avondmaal en elkaar daarin te leren verstaan. We hebben gemeenteleden individueel aangesproken om te praten over het avondmaal en er is twee keer een gemeentemorgen gehouden. We hebben onder woorden gebracht wat het avondmaal voor ons betekent als gemeente als geheel en vervolgens hebben we dit vormgegeven in de liturgie.
Nieuwe liturgische vorm
Hieruit is een liturgische vorm gekomen die we in onze omgeving niet kennen. We vieren nu alleen in de ochtenddienst avondmaal en onze gemeenteleden kunnen daarbij kiezen of ze aan tafel, zittend of lopend het avondmaal ontvangen. Dit klinkt omslachtig, maar werkt geweldig in mijn gemeente.
We beginnen het avondmaal met de diakenen, mijzelf en de gemeenteleden die de tafel op prijs stellen, aan tafel. Deze staat vooraan in de kerk. Vanaf de tafel spreek ik het tafelgebed voor heel de gemeente uit.
Daarna worden brood en wijn gedeeld en gaan de gemeenteleden weer zitten in hun bank. De diakenen die zelf door brood en wijn gesterkt zijn, delen nu brood en wijn uit aan de gemeenteleden die lopend langskomen. We hebben van onze partnergemeente in Duitsland geleerd dat zij altijd eerst de ambtsdragers brood en wijn laten delen, zodat ze zelf gesterkt ook brood en wijn aan de gemeente kunnen uitdelen. Dit vonden we een aansprekende gedachte. Praktisch is het ook: zo zitten de paar gemeenteleden die aan tafel willen gaan niet alleen vooraan, en het is voor de diakenen handig dat zij zelf niet ingewikkeld hoeven te doen met elkaar brood en wijn geven als de gemeente is geweest.
Saamhorigheid
Tijdens het lopend avondmaal is er een moment waarbij de 2 rijen vooraan met gemeenteleden die in een rolstoel zitten of slecht ter been zijn, of gewoon zittend avondmaal willen ontvangen, het avondmaal ontvangen. Daarna gaat het lopend avondmaal verder.
We hebben dit twee keer ‘op proef’ gedaan. Bij de evaluatie met de gemeente bleek dat samen op trektocht gaan erg goed bevallen is. Je leert naar elkaar luisteren en waarderen, ook de mening van de mensen die in de minderheid zijn (in dit geval de tafelgangers) wordt gehoord en krijgt een plaats in het proces.
Omringende gemeenten reageren nogal eens verrast als ze horen dat we drie vormen in één hanteren, maar tijdens de evaluatie bleek dat dit het gevoel van saamhorigheid zeer versterkte. Door niet voor één vorm te kiezen, maar ruimte te laten voor ieders ervaring, komt de betekenis van het avondmaal heel duidelijk naar voren! Samen één in Christus!’
Auteur: ds. Rineke van Doorn-van den Berg, predikant van de Protestantse Gemeente Bruchterveld.
