Persoonlijke motieven
Veel ouders willen hun dankbaarheid naar God toe te uiten. Ze zeggen als het ware:
“God, dit kind hebben wij van U ontvangen. Wij staan hier om onze dankbaarheid te tonen.”
Daarnaast komen ouders om een zegen te vragen over het leven van hun kind. Gevoelsmatig weten ze dat hun kind Gods bescherming nodig heeft. In de doop verbindt God zijn Naam met de naam van het kind. Het is alsof het kind daarmee een beschermende hand om zich heen krijgt. Niet werkelijk, maar symbolisch: de doop wordt ervaren als een teken van Gods trouw over het leven van de dopeling.
In de derde plaats betekent het laten dopen van je kind voor veel ouders dat ze beloven hun kind voor te gaan in een leven in navolging van Jezus. Ze willen hun kind een ‘christelijke’ opvoeding geven.
Opname in de gemeente
Zonder het bovenstaande ontkennen legt de kerk nog andere accenten. Vanaf het vroegste begin van de kerk ziet zij de doop als het moment van opname in de gemeente van Christus. Daarom wordt de doop altijd bediend op een zondag, in het midden van de gemeente.
Doopouders staan niet alleen in hun belofte, de gemeente staat om hen heen. Wie zijn kind laat dopen, zegt in de eerste plaats zelf deel uit te (willen) maken van die geloofsgemeenschap, en spreekt daarnaast de wens uit dat zijn kind ook daarin wordt opgenomen. Het is duidelijk dat dit gevolgen heeft voor je houding tegenover de gemeente.
Wanneer je kind (later) lid wordt van een voetbalclub, wil je ook dat hij er zal spelen en weet je je ook zelf in mindere of meerdere mate betrokken bij die club. Je draait bijvoorbeeld kantinediensten of rijdt op zaterdag met de auto.
Zo is het ook met de doop. Dooplid worden van de gemeente is geen vrijblijvende zaak, maar vraagt om betrokkenheid van de ouders. Gedoopt worden is niet alleen een moment, het is het begin van een leven met God, verbonden met zijn gemeente waar gebed, lied en geloof een plaats hebben.
Betekenis van de doop
Waar komt dopen vandaan?
Ons woord ‘dopen’ komt van ‘diep’, want ‘dopen’ was in het begin ook letterlijk ‘door de diepte gaan’.
De meest bekende doop is de doop van Jezus door Johannes de Doper. Als je je liet dopen door Johannes de Doper in de rivier de Jordaan betekende dat je je wilde omkeren tot God, en je wilde voorbereiden op de nabije toekomst van de Messias.
Na de dood van Johannes de Doper gingen zijn leerlingen hiermee door. De doop kreeg nu ook de betekenis dat je bij de gemeenschap van Johannes ging horen.
Jezus heeft zelf nooit iemand gedoopt. Dat waren zijn leerlingen. Zij bedoelden ook met dopen: bekering en bij de gemeenschap horen. Ze voegden daarbij toe dat het belangrijk was dat er eerst onderwijs werd gegeven vóór de doop.
Tot in de vierde eeuw was de volwassenendoop gebruikelijk. Nadat de doopleerlingen onderwezen waren, daalden ze tot hun middel af in een groot bassin. Hun kleren deden ze daarbij uit, als teken dat ze hun oude leven achter zich lieten. Als ze uit het bad omhoogkwamen, kregen ze een wit kleed om, het teken van het nieuwe leven. De witte doopjurk herinnert nog altijd aan dit ritueel.
Uit geschriften uit het begin van de derde eeuw blijkt dat de kinderdoop ook praktijk is geworden, naast de volwassenendoop. Volwassenen voelden een verlangen om ook hun kinderen bij de gemeenschap van God te betrekken.
Drie eeuwen later is de kinderdoop de gewoonte geworden en volwassenendoop niet meer.
Om het onderwijs wel een plaats te geven, is er een moment gekomen van ‘belijdenis doen’, wat het beamen van je doop is. In onze kerk kun je dat doen vanaf het moment dat je volwassen bent.
Het onvoorwaardelijke van Gods belofte
Het idee dat een mens bij de gemeenschap van God hoort komt niet van een mens zelf, maar van God. Het initiatief ligt bij Hem. God zoekt en roept een mens. Bij de doop vindt er een ontmoeting plaats tussen God en de mens.
Voordat jullie kind gedoopt wordt, vragen we alleen naar de naam van jullie kind en of jullie ernaar verlangen dat dit kind gedoopt wordt. De belofte van jullie als ouders om het kind voor te gaan op de weg die Christus gebaand heeft, is niet de grond waarop jullie kind gedoopt wordt. Het is Gods initiatief dat vooropgaat.
Na de doop begint jullie weg en daarbij staan jullie niet alleen. Jullie doen jullie belofte in het midden van de gemeente.
De symboliek van het water
Dood
In de bijbel is water dikwijls een teken van dreiging en symboliseert het zelfs de dood. In het begin was er de ‘oervloed’. Daar was geen leven mogelijk. Pas toen God scheiding maakte tussen land en water werd leven mogelijk.
God maakte voor het volk Israël een pad dwars door het water van de Schelfzee heen terwijl zij de hete adem van de Egyptenaren die hen onderdrukt hadden in hun nek voelden. Telkens waar het onmogelijk lijkt te leven, grijpt God in. Hij overwint de dood en geeft mensen vrijheid.
De kerken in Oost-Europa dopen hun kinderen door ze naakt door een groot bassin met water te halen. Ze gaan als het ware Gods beweging achterna: door het water van de dood, is er leven en bevrijding mogelijk! Gods hulp redt.
Reiniging
Water is ook het symbool van reiniging. Het water van de doop wast al het oude af, je mag opnieuw beginnen.
Leven
Water is tot slot ook symbool van het leven. In de woestijn was het voor het volk Israël niet uit te houden zonder water. God zelf gaf hen op onverwachte momenten water en zo kon men verder. Het water van de doop vertelt ons dat God met ons verder wil gaan een nieuwe toekomst tegemoet. Dat geldt voor jou èn voor je kind(eren)!
Het opdragen van kinderen
Betekenis van opdragen
In de Bijbel staat een verhaal over Jezus die kinderen zegent door hen de handen op te leggen.
Marcus 10:13-16
De mensen probeerden kinderen bij hem te brengen om ze door hem te laten aanraken, maar de leerlingen berispten hen. Toen Jezus dat zag, wond hij zich erover op en zei tegen hen: ‘Laat de kinderen bij me komen, houd ze niet tegen, want het koninkrijk van God behoort toe aan wie is zoals zij. Ik verzeker jullie: wie niet als een kind openstaat voor het koninkrijk van God, zal er zeker niet binnengaan.’ Hij nam de kinderen in zijn armen en zegende hen door hun de handen op te leggen.
Je kind laten opdragen betekent dat je om een zegen vraagt aan God tijdens een kerkdienst voor het leven van je kind. Deze zegen is ook voor jullie als ouders bedoeld als steun in de rug bij de geloofsopvoeding.
Je dochter of zoon krijgt de handen opgelegd door onze dominee en zij spreekt een zegen uit. De gemeente zal je kind welkom heten. Je kind wordt dan niet gedoopt, maar mag later zelf beslissen of hij/zij gedoopt wil worden.
Waarom zou je je kind laten opdragen?
- Je wilt de keuze voor dopen nadrukkelijk bij je kind neerleggen maar je wil wel graag je kind laten kennismaken met de kerk.
- Je vindt doop een stap te ver maar wil wel graag dat je kind het geloof meekrijgt. Daarvoor vraag je om een zegen bij God.
- Je vindt het belangrijk dat je kind lid wordt van de kerk.
Wat is het verschil tussen dopen en opdragen?
- Als je je kind laat dopen dan is het opgenomen in de gemeenschap (je hoort bij het verbond dat God met mensen aangaat). Een opgedragen kind hoort bij de gemeenschap, maar is nog niet opgenomen in het verbond.
- Als je je kind laat dopen, dan gebeurt de doop op grond van jouw belijdenis (jij doet een belofte). Later kan je kind er dan voor kiezen om zijn/haar doop ‘te beamen’ en zelf zijn/haar geloof te belijden.
- Bij een kind dat opgedragen wordt en er later zelf voor kiest om gedoopt te worden, vallen doop en belijdenis samen. Een volwassene die gedoopt wordt, doet tegelijkertijd hiermee belijdenis van zijn/haar geloof. Je kind laten opdragen gebeurt dus niet op grond van jouw belijdenis. Wel hebben we ervoor gekozen om ouders een belofte te laten doen. Echter, dit zal geen belijdende belofte zijn.
- Dopen is een zegen van God ontvangen. Dopen is een sacrament: een gewijde handeling waardoor God tot de mens komt. Opdragen is God om Zijn zegen vragen.
Vragen bij de voorbereiding op de doop of opdragen:
- Wat is je motivatie om je kind te laten dopen/ op te laten dragen?
- Vul deze zin eens aan: ‘Ik vind het fijn dat ik gedoopt bent, omdat…’
- Hoe zou de kerk je kunnen helpen bij de geloofsopvoeding? Heb je bepaalde verwachtingen van de kerk op dit punt?
- Hoe wil jij betrokken zijn bij onze gemeenschap?
- Hoe zou je je kind willen voorgaan ‘op de weg achter Jezus aan
Wil je graag gedoopt worden, of je kindje laten dopen of opdragen? Neem dan contact op met onze predikant!